Meri Te Tai Mangakāhia

Ko Meri Te Tai Mangakāhia (1868-1920) nō Te Rarawa, nō Ngāti Te Rēinga, nō Ngāti Manawa me Te Kaitūtae. I whānau mai ia i te 22 o Mei 1868 i tētahi wāhi e tata ana ki Panguru i te moana o Te Hokianga. Ko tana tāne ko Hāmiora Mangakāhia, he rangatira o Hauraki i tohungia i 1892 hei Pirimia mō te Pāremata Māori, arā mō te Kotahitanga. Nō te 18 o Mei i te tau 1893 i tū te hui a te Pāremata o te Kotahitanga i Heretaunga; ka puta te mōtini a Meri Te Tai kia whai wāhi ngā wāhine ki te pōtitanga. Ka tū a Meri ki te tautoko ki tana mōtini i roto i te Pāremata – ko ia tonu te wahine tuatahi i kōrero ki taua huinga.

Ko Meri Te Tai Mangakāhia

Ka mea atu a Meri kia tukua ngā wāhine kia pōti, kia noho hei Mema o te Pāremata Māori. Ki tāna whakaaro, nō te mea ka taea e te wahine te noho hei rangatira i runga i ōna whenua, nā reira me āhei rātou ki te whakaputa kōrero. Kāhore tāna mōtini i kawea. Ahakoa tērā, ka pūmau ia ki ngā tōrangapū Māori i tāna mahi hei mema o te Komiti Wāhine o te Kotahitanga; he mema kaha ia ki ngā kaupapa e pā ana ki te oranga o te iwi. Nā tēnei komiti te ara mō te Rōpū Wāhine Toko i te Ora i whakapuare.

Ka pāngia a Meri Te Tai Mangakāhia e te rewharewha, ā, ka hemo ia i te 10 o Oketopa 1920. E 52 ōna tau.

Tohutoro

• Ngā Tāngata Taumata Rau URL:NZDB

Ngā kaihautū 1840-1980

Ngā kaihautū 1840-1900:   Āperahama Taonui • Āpihai Te Kawau • Hāmiora Mangakāhia • Hēnare Kaihau • Hēnare Mātene Te Whiwhi • Hēnare Matua • Hēnare Tomoana • Hirini Rāwiri Taiwhanga • Hoani Nahe • Hōne Heke • Hōne Heke Ngāpua • Hōne Mohi Tāwhai • Hōne Ōmipi • Hōri Kerei Taiaroa • Horonuku Te Heuheu Tūkino IV • Karaitiana Takamoana • Matiaha Tiramōrehu • Meri Te Tai Mangakāhia • Niniwa-i-te-rangi • Nireaha Tāmaki • Pāora Tūhaere • Pōmare II • Pōtatau • Rangi Topeora • Rāpata Wahawaha • Rewi Manga Maniapoto • Riperata Kahutia • Riwha Tītokowaru • Tāmati Wāka Nene • Tāraia Ngākuti Te Tumuhuia • Tāwhiao • Te Hāpuku • Te Heuheu Tūkino III, Iwikau • Te Keepa Te Rangihiwinui • Te Keepa Te Rangi-pūawhe • Te Kooti Arikirangi Te Turuki • Te Pahi • Te Rauparaha • Te Ruki Kawiti • Te Whiti o Rongomai • Timi Kara • Tohu Kākahi • Wahanui Huatare • Wiremu Kīngi Te Rangitāke • Wiremu Pere • Wiremu Tako Ngātata • Wiremu Tāmihana • Wiremu Te Kākākura Parata • Wiremu Te Wheoro Ngā kaihautū 1900-1980:   Apirana Ngata • Eruera Tirikātene • Hēnare Balneavis • Hēni Materoa • Hoani Te Heuheu Tūkino VI • James Clendon Tau Hēnare • Korokī • Mahuta Tāwhiao • Matiu Rata • Māui Pōmare • Paraire Paikea • Rangi Mawhete • Rua Kēnana • Tahupōtiki Wiremu Rātana • Tai Mitchell • Te Puea Hērangi • Te Rangi Hīroa • Tuaiwa Eva Rickard • Turi Carroll • Whina Cooper Ngā Kāwana:   George Gipps • Te Hopihona • Pitiroi • Hōri Kerei • Tāmati Parāone Ngā Kaitōrangapū, ngā āpiha:   Constantine Henry Phipps • Edward Eyre • Francis Dart Fenton • Francis Dillon Bell • Frederick Edward Maning • Frederick Weld • Frederick Whitaker • George Rusden • Gilbert Mair • Henry George (Earl) Grey • Henry Russell • Henry Sewell • Hōne Hīhana • Jack Kent Hunn • James Crowe Richmond • James Edward Fitzgerald • James Prendergast • James Stephen • John Gorst • Joseph Gordon Coates • Julius Vogel • Lord Glenelg • Michael Joseph Savage • Norman Kirk • Peter Fraser • Ralph Hanan • Robert Stout • Te Hētana • Te Mākarini • Te Paraihe • Te Paranihi • Te Pōkiha • Te Pūhipi • Thomas Buick • Thomas Bunbury • Walter Mantell • Walter Nash • William Herries • William Martin • William Rees • William Spain Ngā kaiwhakanoho, ngā mihinare:   Edward Wakefield • George Clarke • James Cowan • Pīhopa Pomaparie • Richard Taylor • Te Harawira • Te Herewini • Te Karuwhā • Te Kerēhi • Te Koroneho • Te Mātenga