Te Hopihona
Ko Te Hopihona (William Hobson) (26 Mahuru 1792 – 10 Mahuru 1842) te Rūtene-Kāwana tuatahi o Aotearoa, ā, koia tētahi o ngā kaituhi o te Tiriti o Waitangi. He roa te wā i a Te Hopihona i te Roera Nawi, ko tana haerenga ki te whawhai ki a Naporiono, ā, ki ngā i ngā moutere o te Moana Karipiana e rua rawa ngā wā i a ia e mauheretia ai e ngā tāhae kaipuke. I muri ko te whakatūranga i a ia hei Rūtene-Kāwana o Aotearoa. Nō te tau 1838, nā Kāwana Bourke a Hopihona i tono kē ia mō Aotearoa; kua pai a Lord Glenelg ki tāna pūrongo, ā, ko te pūmautanga o taua whakaaro ōna, kia tonoa tētahi tangata o te kāwanatanga ki Aotearoa mātakitaki ai. Nō te marama o Hakihea 1838 ka tae mai te inoi a Glenelg mō taua tūranga ki a Te Hopihona kia tū ko ia tonu. Ka noho a Hopihona mō te rua marama, āta whiriwhiri whakaaro ai. Ka puta rawa tana whakaaetanga i te marama o Hui-tanguru 1839; ko te take i pērā ai ia ko tōna hiahia tonu kia piki haere ia i ngā taumata teitei o te Nawi.
Nō te tau 1839 ka tae mai ko te tono a Lord Normanby me ana tino tohutohu, ā, ka tukua tuatahitia atu ki a Kāwana Gipps i Poihākena, kia rongo ai a Gipps i te roanga atu o ngā tohutohu mō Hopihona, nō te mea ko ia tonu tana rūtene. Nō te 29 o Kohi-tātea ko te taenga atu a Te Hopihona ki Pēwhairangi. ā, nō te 30 o Kohi-tātea ko tana taunga ki uta. Ka pānuitia ngā tikanga o tōna whakatūranga, ā, ko te whakaritenga mō tētahi hui nui o te iwi i te 5 o Hui-tanguru ki te whare o Te Pūhipi, ko te kaupapa he kōrero mō te Tiriti o Waitangi. I te 6 o ngā rā o Hui-tanguru, arā, i te rā tonu i muri mai, ka tae mai tēnā, tēnā, tēnā rangatira ki te haina, ā, ko te mihi a Hopihona ki ngā kupu rongonui nei 'He iwi tahi tātou'. Ka mutu te tau 1840 ka whakamutua te noho o Aotearoa hei whenua i runga i te mana o New South Wales, ka whakatūria ko Hopihona te Kāwana o te koroni motuhake hou, ā, , ka karangatia te tāone matua ko Tāmaki-makau-rau. Ahakoa he āhua pōhara te tū o ngā kaiwhakahaere, ā, he nui ngā raruraru e pā ana ki ngā kaiwhakanoho, i tō rātou kaha hiahia ki te whenua, ki te tango hoki mō rātou ake i te mana whakahaere. Nō te 1852, ka mate wawe a Hopihona i te roro ikura, e 49 noa iho ōna tau.
Tohutoro
takatā- Ngā Tāngata Taumata Rau URL:NZDB