Ko Ngāi Tūhoe, Tūhoe rānei, he iwi kei Te Urewera e noho ana. Ko Maungapōhatu te maunga tapu , ko Waikaremoana te wai kaukau, ko Tauranga, ko Ōhinemataroa, ko Rangitāiki, ko Whirinaki ngā awa. Ko Ngāi Tūhoe te iwi. Ko te nuinga o ngā uri whakaheke iho mai i ngā tipuna tokotoru, ko te tuatahi ko Pōtiki mā ko ia he uri a Hinepukohurangi rāua ko Maungapōhatu, Ko te tuarua ko Toikairakau (Toi-te-Huatahi rānei) he kaihōpara taketake, ko ia hoki tētahi o ngā tangata tuatahi i ū mai ki Aotearoa mai i Hawiki, ā, ko te tuatoru ko ngā tangata o te waka Mataatua

Ngāi Tūhoe
He wāhanga o Mataatua

Ko Waikaremoana te moana
Rohe: Te Urewera
Waka: Mataatua
Maunga: Maungapōhatu
Moana: Waikaremoana
Tohutoro matua: Rārangi Iwi-Hapū
Tūhoe, maumau kai, maumau taonga, maumau tāngata ki te pō.
Kotahi nā Tūhoe ka kata te pō.

Tirohia hoki takatā

Hoto ki waho takatā

Ngā hapū o Ngāi Tūhoe
Hāmua • Ngā Maihi (Ngāi Tūhoe) • Ngāi Tama Tuhirae • Ngāi Te Paenga • Ngāi Te Riu • Ngāi Tūranga (Ngāi Tūhoe) • Ngāriki (Ngāi Tūhoe) • Ngāti Haka • Ngāti Hinekura (Ngāti Tūhoe) • Ngāti Huri (Ngāi Tūhoe) • Ngāti Kahu (Ngāi Tūhoe) • Ngāti Kākahutāpiki • Ngāti Kōura (Ngāi Tūhoe) • Ngāti Kurī (Ngāi Tūhoe) • Ngāti Manunui (Ngāi Tūhoe) • Ngāti Murakareke • Ngāti Raka • Ngāti Rere • Ngāti Rongo (Ngāi Tūhoe) • Ngāti Rongokārae • Ngāti Rongokaroi • Ngāti Ruapani (Ngāi Tūhoe) • Ngāti Tama (Ngāi Tūhoe) • Ngāti Tāwhaki (Ngāi Tūhoe) • Ngāti Tūrangi • Tamakaimoana • Tamaruarangi • Te Māhurehure (Ngāi Tūhoe) • Te Patuheuheu • Te Urewera • Te Whakatāne • Te Whānau-a-Te Harakawa • Te Whānau Pani (Ngāi Tūhoe)
Ngā iwi o Mataatua
Ngāi Tai (Waikato) • Ngāi Te Rangi • Ngāi Tūhoe • Ngāti Awa • Ngāti Manawa (Mataatua) • Ngāti Rangi (Mataatua) • Te Whakatōhea • Te Whānau-a-Apanui